افزایش مایع آمنیوتیک ممکن است از مشکلات و بیماری‌های مادر یا جنین ناشی شود یا مربوط به جفت باشد. غالبا تشخیص علت پلی هیدرآمنیوس، به ویژه اگر خفیف باشد، دشوار است. دلایل احتمالی زیادی برای این وضعیت وجود دارد، با این حال غالبا علت آن ناشناخته باقی می‌ماند.

علت افزایش آب دور جنین یا مایع آمنیوتیک

پلی هیدرآمنیوس یا افزایش بیش از حد آب دور جنین (مایع آمنیوتیک)، به مواردی اطلاق می شود که اندازه گیری مایع آمنیون دور جنین عددی بیش از 25 سانتی متر را نشان دهد که معمولا یافتن علت افزایش مایع دور جنین بسیار دشوار است به خصوص اگر خفیف باشد.

مایع اضافی می تواند به علت وجود مشکل در بدن مادر، جفت و یا جنین باشد.

در موارد خفیف معمولا نمی توان علت را پیدا کرد و این مورد اغلب به صورت خود به خودی در طول بارداری رفع می شود. با این حال، در بارداری نیاز به پیگیری بیشتری در این رابطه وجود دارد.

علت زیاد شدن آب دور جنین عبارتند از:

دیابت در بارداری

دیابت در بارداری باعث می شود جنین مقدار ادرار بیشتری تولید کند که منجر به افزایش آب دور جنین می شود. در هر زمان از بارداری که پزشک افزایش مایع آمنیوتیک را تشخیص دهد، تست تحمل گلوگز انجام می دهد تا سطح قند خون را ارزیابی کند و اگر میزان قند خون بالا بود، باید درمان آغاز شود و اگر علت افزایش آب دور جنین، دیابت در بارداری باشد با شروع درمان میزان مایع کاهش پیدا می کند.

پلی هیدرآمنیوس در 10 درصد مبتلایان به دیابت بارداری به خصوص در سه ماهه سوم بارداری، تشخیص داده می شود.

عفونت مادر

اگر مادر مبتلا یه پاروویروس ( بیماری پنجم موسوم به گونه سیلی خورده) باشد، نیاز به انجام بررسی های بیشتر برای پیدا کردن عوارض احتمالی است. اگر مادر مبتلا به توکسوپلاسموزیس باشد به راحتی با آنتی بیوتیک قابل درمان است.

سندرم قل به قل

به معنای این است که مادر دارای بارداری دوقلویی به همراه یک جفت مشترک باشد، این وضعیت می تواند منجر به افزایش مایع آمنیوتیک شود. در این مورد زمانی افزایش آب دور جنین اتفاق می افتد که یکی از قل ها خون بیشتری از جفت دریافت کند و مایعات بدنش بیش از حد زیاد شود. این قل سعی بر تخلیه مایعات اضافی از طریق افزایش تولید ادرار دارد که باعث افزایش مایع آمنیوتیک می شود. در این وضعیت می توان با تخلیه آب اضافی باعث کاهش فشار وارده شد.

اگر سندرم انتقال خون قل به قل شدید تشخیص داده شود، می توان با درمان لیزر برخی از عروق جفتی به ارتباط بهتر جریان خون کمک کرد.

وجود مشکلی در جنین

در برخی موارد نادر وجود مشکلی در بدن جنین منجر به عدم جریان مایع در سیستم بدنش می شود، مانند انسداد در قسمتی از روده جنین (آترزی روده)، که مانع بازجذب مقداری از مایع آمنیوتیک می شود که در صورت داشتن این مورد نوزاد پس از تولد تحت عمل جراحی قرار می گیرد.

مشکل ممکن است مربوط به انسداد مری (لوله انتقال دهنده غذا از دهان به معده) یا اختلال در عضلات مری باشد، که این وضعیت به این معنی است که جنین نمی تواند مایع آمنیوتیک را ببلعد زیرا با بلع منظم مایع توسط جنین تعادل در مقدار مایع حفظ می شود.

اگر با انجام اسکن هیچ مورد مشکوکی در این رابطه پیدا نشود با احتمال زیاد افزایش مایع آمنیوتیک دلیل دیگری دارد.

ممکن است مشکل مربوط به تولید زیاد مایع در قسمتی از بدن جنین، مانند حفره شکم و قفسه سینه باشد که هیدروپس فتالیس نامیده می شود.

اگر جنین مشکلی داشته باشد که نیازمند جراحی پس از تولد باشد احتمالا مادر نیاز به القای زایمان دارد و سریعا نوزاد به بخش مراقبت های ویژه انتقال پیدا می کند تا بررسی های تخصصی تر روی او صورت گیرد.

نقایص کروموزومی

یک نقص کروموزومی مانند سندرم داون یا سندرم ادوارد می توانند منجر به افزاغیش مایع آمنیوتیک شوند.

اگر شک به وجود هر نوع مشکل کروموزومی باشد آمنیوسنتز انجام می شود.

سایر علت زیاد شدن آب دور جنین:

• ابتلا مادر به بیماری رزوس، که آنتی بادی مادر با عبور از جفت باعث کم خونی در جنین می شود.
• رشد عروق خونی بر روی جفت که کوریوآنژیوما نامیده می شود.

در بسیاری از موارد علت مشخص نمی شود. اگر سایر علل شناخته شده برای این مشکل حذف شوند ممکن است برای کاهش مایع اضافی دارو تجویز شود.

درمان مشکلات مایع آمنیوتیک

درمان مشکلات مایع آمنیوتیک بر اساس سونوگرافی‌های منظم جهت کنترل رشد جنین صورت می‌گیرد. ضربان قلب جنین نیز به طور منظم کنترل می‌شود.
اگر مایع آمنیوتیک زیاد شده باشد، فقط کنترل لازم است مگر اینکه مقدارش خیلی زیاد باشد. در این صورت، مایع آمنیوتیک اضافی با سوزنی از طریق شکم مادر خارج می‌شود.
وقتی مایع آمنیوتیک کم باشد ممکن است برای زایمان در هفته 36 یا 37 برنامه‌ریزی شود.
اگر هم مایع آمنیوتیک دچار عفونت شده باشد معمولا درمان با آنتی‌بیوتیک صورت می‌گیرد.
خیلی مهم است که به علائمی مانند اندازه‌ی شکم، مشکلات تنفسی مادر و دفعات حرکات جنین دقت کنید. طی بارداری مراجعات منظم به پزشک را جدی بگیرید و حتما سونوگرافی‌های تجویزشده توسط پزشکتان را انجام دهید.

+

+

+

کلام آخر:

جهت آغار درمان و مشاوره پزشکی با دکتر سپیده میرج

جراح و متخصص زنان و زایمان در تماس باشید …

تماس مستقیم با یک کلیک