حاملگی مولی که به نام مول هیداتی‌فرم یا حاملگی مولار نیز شناخته میشود، یک عارضه نادر بارداری است که با رشد غیرطبیعی تروفوبلاست‌ها، سلول‌‌هایی که به طور معمول در جفت ایجاد می‌‌شوند، بروز میکند.
حاملگی مولی زمانی اتفاق می افتد که جفت، مسیر رشد طبیعی اش را طی نمی کند. درعوض یک تومور در رحم شکل میگیرد و باعث تبدیل جفت به ساک (کیست هایی) از مایع می شود. جالب است بدانید که حدود یک بارداری از هزار مورد (1/0 %) بارداری مولی تشخیص داده می شود.
باید اضافه کنیم این نوع حاملگی ادامه پیدا نمیکند چون جفت به صورت طبیعی جنین را تغذیه نمی کند تا رشد کند. اما موارد نادری هم گزارش شده است که بارداری به سرانجام رسیده و سلامتی مادر را تحت تأثیر قرار داده است.
این وضعیت پزشکی بیماری مول یا تروفوبلاستیک حاملگی نام دارد. لازم است درنظر بگیرید حتی اگر قبلا تجربه بارداری سالم و طبیعی داشته اید، ممکن است بارداری بعدی شما دچار این پیچیدگی شود. اما خبر خوب اینکه حتی پس از چنین بارداری، میتوانید یک بارداری کاملا طبیعی را تجربه کنید.
بارداری مولار به دو دسته تقسیم میشود:
-
حاملگی مولار کامل
در حاملگی مولار کامل، بافت جفت غیر طبیعی و متورم است و به نظر میرسد کیستهای پر از مایع تشکیل شده است. همچنین بافت جنینی وجود ندارد.
-
حاملگی مولار جزئی
در یک حاملگی مولار جزئی بافت طبیعی جفت در کنار بافت غیر طبیعی جفت ایجاد شده است. در این نوع حاملگی مولار امکان تشکیل جنین نیز وجود دارد، اما جنین قادر به زنده ماندن نیست و معمولاً در اوایل بارداری سقط میشود.
حاملگی مولار میتواند با عوارض جدی همراه شود که از آن جمله میتوان به بروز انواع نادری از سرطان که نیاز به درمان فوری دارد اشاره کرد.
علایم حاملگی مولار
حاملگی مولار در ابتدا یک حاملگی کاملا طبیعی به نظر میرسد اما در ادامه با علایم زیر همراه خواهد بود:
- خونریزی واژینال در سه ماهه اول بارداری به رنگ قرمز تا قهوه‌ای روشن
- حالت تهوع و استفراغ شدید
- کیستهای انگور
- احساس فشار یا درد در لگن
اگر علائمی از حاملگی مولار را تجربه کردید، با پزشک تماس بگیرید. او ممکن است علائم دیگری از بارداری مولار از جمله موارد زیر را نیز تشخیص دهد:
- رشد سریع رحم
- فشار خون بالا
- پره اکلامپسی
شرایطی که باعث فشار خون بالا و دفع پروتئین از ادرار بعد از 20 هفته بارداری میشود.
- کیستهای تخمدانی
- کم خونی
- پرکاری تیروئید
علل بارداری مولار
بارداری مولار به دنبال بارور شدن تخمک غیر طبیعی ایجاد میشود. سلول‌‌‌های انسانی به طور معمول حاوی 23 جفت کروموزوم هستند. یکی از کروموزوم‌ها در هر جفت از پدر و دیگری از طرف مادر می‌‌آید.
در یک بارداری کامل مولی، تخمک توسط یک یا دو اسپرم بارور میشود و تمام مواد ژنتیکی از طرف پدر است. در این شرایط، کروموزومهای موجود در تخمک مادر از بین می‌‌روند یا غیرفعال می‌‌شوند و کروموزومهای پدر جای آن را میگیرد. در یک حاملگی مولی جزئی یا ناقص، کروموزومهای مادر باقی می‌‌مانند اما پدر دو مجموعه کروموزوم را ارائه می‌‌دهد. در نتیجه، جنین به جای 46 کروموزوم 69 کروموزوم دارد. این بیشتر در مواردی اتفاق می‌‌افتد که دو اسپرم تخمک را بارور میکند و در نتیجه نسخه دیگری از مواد ژنتیکی پدر حاصل میشود.
خطرات بارداری مولار
تقریباً از هر 1000 بارداری 1 مورد تشخیص حاملگی مولار میگیرد. عوامل مختلفی در بروز بارداری مولار دخیلند که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
سن مادر
احتمال بروز بارداری مولار در خانم‌های بالای 35 سال یا جوانتر از 20 سال بیشتر است.
-
سابقه بارداری مولار
داشتن سابقه یک بارداری مولار، احتمال ابتلا به آن را بیشتر میکند. از هر 100 زنی که یک بار بارداری مولار را تجربه کرده‌‌‌‌اند این موضوع در یک نفر تکرار میشود.
عوارض حاملگی مولار
پس از به اتمام رسیدن بارداری مولار، ممکن است بافت مولی در بدن مادر باقی بماند و به رشد خود ادامه دهد. به این موضوع نئوپلازی تروفوبلاستیک پایدار حاملگی (GTN) گفته میشود که تقریباً در 15 تا 20 درصد از حاملگی‌‌‌های مولار کامل و تا 5 درصد از حاملگی‌‌‌های مولار جزئی دیده میشود.
یکی از علائم GTN مداوم، سطح بالای گنادوتروپین کوریونی انسانی پس از برداشتن حاملگی مولار است. در برخی موارد، یک مول هیداتی فرم تهاجمی در اعماق لایه میانی دیواره رحم نفوذ میکند و باعث خونریزی واژینال میشود.
GTN مداوم، اغلب به کمک شیمی درمانی با موفقیت درمان میشود. یکی دیگر از گزینه‌‌‌های درمانی برداشتن رحم (هیسترکتومی) است.
به ندرت، نوع سرطانی GTN به نام کوریوکارسینوما در اندام‌‌‌های دیگر گسترش می‌یابد. کوریوکارسینوما معمولاً با موفقیت با داروهای متعدد سرطان درمان میشود. احتمال بروز این عارضه در حاملگی مولی کامل در مقایسه با حاملگی مولی جزئی بیشتر است.
روش های پیشگیری از بارداری مولار
اگر سابقه حاملگی مولار دارید قبل از بارداری مجدد، با پزشک در این رابطه صحبت کنید. احتمالا پزشک از شما می‌خواهد قبل از تلاش برای باردار شدن مجدد، شش ماه تا یک سال پس از پایان دادن به بارداری مولار منتظر بمانید. خطر بروز حاملگی مولار پائین است، اما احتمال آن در خانم‌‌هایی که یک بار سابقه آن را داشته‌‌‌‌اند وجود دارد.
در بارداری بعدی، پزشک از مادر باردار می‌خواهد سونوگرافی‌‌‌های اولیه انجام دهد تا وضعیت او و پیشرفت طبیعی بارداری زیر نظر گرفته شود. همچنین ممکن است آزمایشات ژنتیکی برای تشخیص بارداری مولار تجویز شود.
روش های تشخیص بارداری مولار
ممکن است در اولین سونوگرافی بارداری حدود هفته هشتم تا چهاردهم بارداری متوجه شرایط خاصی شوید. برخی از زنان باردار هم این وضعیت را با ناتمام ماندن بارداری و سقط جنین متوجه می شوند.
ناگفته نماند که تشخیص این مشکل بسیار سخت است. ماما در این زمینه راهنمایی های لازم را برای محافظت از مادر و جنین در اختیارتان قرار می دهد.
اگر پزشک به حاملگی مولار مشکوک باشد، سونوگرافی در کنار آزمایش خون برای اندازه گیری سطح گنادوتروپین کوریونی انسانی (HCG) – تجویز میشود. در ماه‌‌‌های اولیه بارداری لوله‌‌‌های رحمی و فالوپ به واژن نزدیک تر از سطح شکم هستند و سونوگرافی ترانس واژینال مناسب است.
به کمک سونوگرافی در هشت یا نه هفته نخست بارداری میتوان به کمک علایم زیر بارداری مولار کامل را تشخیص داد:
- عدم تشخیص جنین یا رویان
- عدم وجود مایع آمنیوتیک
- رحم مملو از جفت ضخیم پر از کیست
- کیستهای تخمدان
حاملگی مولی جزئی نیز با علایم زیر تشخیص داده میشود:
- رشد محدود جنین
- کم بودن میزان مایع آمنیوتیک
- جفت ضخیم کیستیک
بعد از تشخیص حاملگی مولار سایر مشکلات پزشکی وابسته به آن از جمله پره اکلامپسی، پرکاری تیروئید و کم خونی نیز مورد بررسی قرار میگیرد.
درمان بارداری مولار
حاملگی مولار نمی‌تواند به عنوان یک بارداری سالم و طبیعی ادامه یابد. برای جلوگیری از بروز عوارض مربوط به آن، بافت غیر طبیعی جفت باید برداشته شود. درمورد درمان این وضعیت چند نکته را در نظر داشته باشید:
- حاملگی مولی به بارداری طبیعی ختم نمی شود.
- پایان این نوع بارداری با سقط جنین همراه است.
- در صورت ادامه بارداری معمولا با جراحی برای تمام کردن بارداری حذف می شود.
- برای جراحی، فرد را بیهوش میکنند. بنابراین تمام مدت جراحی، شما خواب هستید.
- گاهی میتوان برای پایان دادن به این نوع بارداری از دارودرمانی استفاده کرد.
درمان‌ها معمولاً شامل یک یا چند مرحله زیر است:
-
اتساع و کورتاژ
برای درمان، پزشک به کمک کورتاژ بافت مولی را از رحم خارج میکند. کورتاژ به صورت سرپایی در بیمارستان انجام میشود. طی انجام کورتاژ، خانم بی حسی موضعی یا عمومی دریافت میکند. بعد از باز کردن دهانه رحم، بافت غیر طبیعی با دستگاه خلاء خارج میشود.
-
هیسترکتومی
اگر خطر ابتلا به نئوپلازی تروفوبلاستیک پایدار حاملگی (GTN) وجود داشته باشد و خانم تمایلی برای بارداری بعدی نداشته باشد، پزشک میتواند رحم را به طور کامل خارج کند.
-
اندازه گیری مرتب سطح گنادوتروپین کوریونی انسانی
پزشک سطح هورمون گنادوتروپین کوریونی انسانی را بعد از برداشتن بافت مولی اندازه گیری میکند و تا زمانی که میزان آن به حالت عادی برگردد این آزمایش مرتبا تکرار میشود. اگر همچنان سطح این هورمون در خون بالا باشد، انجام درمان‌‌‌های بیشتری توصیه میشود.
پس از اتمام درمان بارداری مولار، پزشک ممکن است به مدت شش ماه تا یک سال سطح گنادوتروپین کوریونی انسانی را همچنان در بیمار تحت نظر داشته باشد تا مطمئن شود که هیچ بافت مولی در رحم باقی نمانده است.
روگام RhoGAM
درصورتیکه نتیجه RH آزمایش خون شما منفی باشد، در فاز درمان، داروی روگام برایتان تجویز می شود. این دارو از بروز مشکلات مربوط به رشد آنتی بادی ها در بدنتان جلوگیری میکند. لازم است گروه خونی خود را برای این فاز درمانی بدانید.
اقدام به بارداری، پیشگیری یا رابطه جنسی پس از بارداری مولی
پس از درمان، هرزمان که آماده باشید میتوانید رابطه داشته باشید. فقط فراموش نکنید که برای مراقبت بیشتر باید پیشگیری کنید. بهتر است در مورد روش پیشگیری متناسب با وضعیت خود با ماما صحبت کنید.
به خاطر بسپارید که این مشکل قرار نیست شانس شما را برای بارداری دوباره کم کند. اما بهتر است تا زمان اعلام پزشک که چه زمانی بدنتان آماده خواهد بود منتظر بمانید.
+
+
+
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.