غربالگری سه ماه اول بارداری
غربالگری سه ماهه اول بارداری ترکیبی از دو آزمایش خون و سونوگرافی فراصوت است که در هفته ۱۱ تا ۱۴ بارداری برای بررسی خطر جنین مبتلا به سندرم داون، سندرم ادوارد یا سندروم پاتو انجام می‌شود.
انجام آزمایشات و سونوگرافی به همراه هم و با در نظر گرفتن سن مادر، حساسیت و اختصاصیت نتایج غربالگری را افزایش می‌دهد.
آزمایش خون و سونوگرافی:
- آزمایش خون که سطح دو پروتئین خاص در خون مادر را بررسی می‌کند:
- پروتئین A پلاسمای مرتبط با بارداری (PAPP-A): این پروتئین در طول بارداری از جفت ترشح می‌شود و در طول یک بارداری طبیعی میزان این پروتئین تا زمان تولد نوزاد افزایش می‌یابد.
- گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG): این هورمون طی هفته ۸ تا ۱۰ بارداری به میزان زیاد توسط جفت ترشح می‌شود سپس میزان آن در خون کاهش می‌یابد و به حد متعادلی می‌رسد.
- سونوگرافی NT: برای بررسی وضعیت و اندازه جنین و همچنین میزان تجمع مایعات در قسمت گردن جنین سونوگرافی انجام می‌شود.
اگر نتایج آزمایشات و سونوگرافی نشان دهد که ریسک ابتلا متوسط یا شدید است، ممکن است نیاز به تست های تشخیصی بیشتر باشد.
دلیل انجام غربالگری سه ماهه اول:
غربالگری سه ماهه اول برای ارزیابی خطر بارداری جنین با سندرم‌های داون، ادوارد و پاتو انجام می‌شود. سندروم داون که به دلیل وجود یک کروموزوم ۲۱ اضافی بروز می‌کند باعث اختلالات همیشگی در رشد ذهنی، اجتماعی و نیز مشکلات فیزیکی مختلف شده و از سن ۱ سالگی نیز ممکن است کشنده باشد.
در سندرم ادوارد سه کپی از کروموزوم ۱۸ به جنین منتقل می‌شود و مانند سندرم داون با سن بالای مادر ارتباط مستقیم دارد این بیماری بسیار کشنده است و معمولاً باعث مرگ نوزادان قبل از یک سالگی می‌شود.
سندروم پاتو به دلیل تریزومی در کروموزوم ۱۳ اتفاق می‌افتد. این بیماری کروموزومی همراه با ناتوانی ذهنی شدید و آنومالی های فیزیکی در بسیاری بخش های بدن میباشد. به دلیل شدت و تعدد علائم، تنها ۵ تا ۱۰درصد از نوزادان مبتلا بعد از یک سالگی زنده می‌مانند.
از آنجا که غربالگری سه ماهه اول بارداری زودتر از سایر آزمایش های قبل از تولد انجام می‌شود، فرد زمان بیشتری برای تصمیم گیری درباره تست های تشخیصی بیشتر، دوره بارداری، درمان و مدیریت در طول و پس از زایمان را دارد.
سایر آزمایش‌های غربالگری را می‌توان دیرتر در سه ماهه دوم و سوم بارداری انجام داد. یک نمونه از این آزمایش ها، آزمایش خون چهارگانه است که معمولاً بین هفته ۱۵ تا ۲۰ بارداری انجام می‌شود. آزمایش چهارگانه می تواند خطر حمل جنین با سندرم داون و نیز نقص‌های لوله عصبی مانند اسپینا بیفیدا را ارزیابی کند.
خطرهای احتمالی انجام غربالگری سه ماهه اول:
غربالگری سه ماهه اول یک آزمایش معمول غربالگری دوران بارداری است که هیچ گونه خطر سقط ندارد، غیرتهاجمی است و برای بارداری هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند.
آمادگی‌های لازم
فرد نیاز به انجام اقدام خاصی پیش از غربالگری سه ماهه اول ندارد و همچنین ممنوعیت غذایی برای انجام این آزمایش وجود ندارد.
نوع نمونه:
برای انجام غربالگری چهارگانه نیاز به خون مادر است. با سرنگ مقداری خون از رگ دست خانم باردار گرفته می‌شود.
نتایج غربالگری سه ماهه اول
پزشک بر اساس سن و نتایج آزمایش خون و همچنین سونوگرافی می‌تواند احتمال وجود یا عدم وجود سندرم داون را ارزیابی کند. نتایج غربالگری سه ماهه اول به صورت مثبت یا منفی و همچنین احتمال خطر نوزاد سندرم داون (مانند ۱ در ۲۵۰) گزارش می‌شود.
غربالگری سه ماهه اول تا ۸۵ درصد احتمال ابتلا به سندرم داون را درست تشخیص می‌دهد. حدود ۵ درصد از مادران باردار نتیجه مثبت کاذب دارند که به این معنی است که جواب آزمایش آن‌ها مثبت بوده ولی نوزاد دارای سندرم داون نمی‌باشد.
اگرنتیجه غربالگری سه ماهه اول مثبت باشد:
پزشک و مشاور ژنتیک انجام آزمایش‌های دیگری را پیشنهاد می‌دهند:
- غربالگری DNA آزاد جنینی (NIPT): در این آزمایش با خون‌گیری از مادر باردار، DNA آزاد جنین که جریان خون مادر وجود دارد از نظر خطر ابتلا به تریزومی 13و18و21 بررسی می‌شود.
- نمونه گیری از پرزهای جفت (CVS): برای انجام CVS، که معمولاً در سه ماهه اول بارداری انجام می‌شود از بافت جفتِ جنین نمونه برداری می‌شود که با خطر سقط بسیار کمی همراه است.
- آمنیوسنتز: این آزمایش می‌تواند برای تشخیص هم زمان اختلالات کروموزومی و نقص لوله عصبی استفاده شود. در طول آمنیوسنتز، که معمولاً در غربالگری سه ماهه دوم انجام می‌شود، نمونه‌ای از مایع آمنیون برای تست خارج می‌شود. این آزمایش نیز خطر سقط کمی دارد.
+
+
+
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.