دیابت بارداری ( دکتر سپیده میرج جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی)

دیابت بارداری چیست؟

انسولین هورمونی است که وظیفه آن گرفتن قند از خون و ذخیره آن به صورت گلیکوژن در سلول‌های بدن است. همه جنین‌ها (نوزادان) و جفت (بعد از زایمان) هورمون‌هایی تولید می‌کنند که مادر را در برابر انسولین خود مقاوم می کند. اکثر زنان باردار برای جبران، انسولین بیشتری تولید می کنند. اما برخی از زنان باردار نمی توانند به اندازه کافی انسولین اضافی تولید کنند و سطح قند خون آنها افزایش می یابد که به این بیماری دیابت بارداری گفته می شود. دیابت بارداری نوعی دیابت است که زنان را در دوران بارداری تحت تاثیر قرار می دهد. علت آن است که در دوران بارداری نیاز بدن به انسولین افزایش می یابد. تمام سلول های بدن شما برای عملکرد طبیعی به قند نیاز دارند.

دیابت بارداری چه مشکلاتی می تواند ایجاد کند؟

بسیاری از اختلالات ناشی از این بیماری مربوط به بالا بودن سطح قند خون است. هدف اصلی درمان دیابت بارداری، کاهش عوارضی مانند بزرگ شدن بیش از حد نوزاد است (وزن در هنگام تولد بیش از 4500 گرم). زایمان یک نوزاد بزرگ به صورت طبیعی دشوار است. زایمان طبیعی خطر آسیب دیدن نوزاد بزرگ را افزایش می دهد (به عنوان مثال شکستگی استخوان یا آسیب عصبی). همچنین احتمال آسیب رساندن به مادر در حین زایمان نیز بیشتر است (به عنوان مثال پارگی واژن یا اسفنکترهای مقعدی).

پیش بینی اینکه چه کسی به دیابت بارداری مبتلا می شود دشوار است. برخی عادات ممکن است خطر ابتلا به دیابت بارداری را کاهش دهند. این موارد شامل کاهش وزن قبل از بارداری در صورت داشتن اضافه وزن، داشتن یک رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و ترک سیگار است.

روش تشخیص دیابت بارداری چیست؟

تمامی زنان افراد باردار در دوران بارداری باید از نظر دیابت بارداری آزمایش شوند. اکثر افراد باید زمانی که در 6 یا 7 ماهگی باردار هستند آزمایش شوند (این همان هفته 24 تا 28 بارداری است). اما افرادی که در معرض خطر بالای دیابت هستند ممکن است نیاز به آزمایش در ابتدای بارداری داشته باشند. چند روش برای آزمایش دیابت وجود دارد که می توانید با پزشک خود در این باره مشورت نمایید.

دیابت بارداری چگونه درمان می شود؟

 برای درمان دیابت بارداری، باید قند خون خود را مرتباً چک کنید. بهتر است دستگاه چک قند خون داشته باشید و بتوانید چگونه به تنهایی با آن قند خود را چک کنید. برخی از افراد به تزریق انسولین یا سایر داروهای دیابت نیز نیاز دارند.

چگونه باید رژیم غذایی خود را تغییر دهم؟

یک متخصص تغذیه می تواند به شما بگوید که چگونه رژیم غذایی خود را تغییر دهید، زیرا هیچ رژیم غذایی واحدی وجود ندارد که برای همه مناسب باشد. در دوران بارداری باید رژیم غذایی سالمی داشته باشید. سه وعده غذایی کوچک و سه تا چهار میان وعده سالم بخورید. هر دو تا سه ساعت یکبار غذا بخورید. وعده های غذایی یا میان وعده ها را حذف نکنید. میان وعده قبل از خواب برای کمک به حفظ میزان قند ناشتا (اولین قند خون روز قبل از خوردن) بسیار مهم است. از دسرهای شیرین و نوشیدنی های از پیش شیرین شده خودداری کنید. این شامل آب نبات، کیک، کلوچه، بستنی، دونات، مربا و ژله، شربت و سس شیرین است. همچنین از افزودن شکر به غذا ها و نوشیدنی ها خودداری کنید.

آیا باید ورزش کنم؟

برای درمان دیابت بارداری نیازی به ورزش ندارید. اما فعال بودن به کنترل قند خون و وزن شما کمک می کند. اگر قبلاً ورزش می کنید، معمولاً می توانید همان فعالیت را ادامه دهید، اما در این زمینه بهتر است با پزشک مشورت کنید. اگر تا کنون ورزش نکرده اید و می خواهید شروع کنید، از پزشک خود بپرسید که چه نوع فعالیتی برای شما بی خطر است.

اگر دیابت بارداری داشته باشم هر چند وقت یک بار باید به پزشک مراجعه کنم؟

افراد مبتلا به دیابت بارداری باید بیشتر از سایر افراد باردار به پزشک مراجعه کنند. تعداد ویزیت های لازم به میزان کنترل قند بستگی دارد و اینکه آیا برای کنترل قند از انسولین استفاده می کنید. بیشتر زنانی که به دیابت بارداری مبتلا می شوند، ویزیت های دوران بارداری مکرر دارند (مثلاً هر هفته یک یا دو بار)، به خصوص اگر از انسولین استفاده می شود. هدف از اینها ویزیت برای نظارت بر سلامت خود و کودکتان، بحث در مورد رژیم غذایی، بررسی قند خون و تنظیم دوز انسولین (در صورت مصرف آن) برای حفظ سطح قند خون شما است. تغییر دوز انسولین با پیشرفت بارداری معمول است. همچنین ممکن است از شما خواسته شود که یک یا دو سونوگرافی برای بررسی رشد و اندازه جنین انجام دهید.

چگونه قند خونم رادر منزل پایش کنم؟

در ابتدا، اکثر زنان باید سطح قند خون خود را چهار بار در روز چک کنند. این اطلاعات می تواند به تعیین اینکه آیا سطح قند خون شما در حد هدف است یا خیر کمک کند. اگر سطوح شما بالاتر از حد معمول باقی بماند، احتمالاً پزشک شروع انسولین را به شما توصیه می کند. تقریباً 15 درصد از زنان مبتلا به دیابت بارداری به انسولین نیاز دارند. انسولین دارویی است که به کاهش سطح قند خون کمک می کند و می تواند خطر ابتلا به عوارض را کاهش دهد. شما باید انسولین را تزریق کنید زیرا در صورت مصرف خوراکی اثری ندارد. اکثر زنان با دادن یک تا دو واحد انسولین در روز شروع می کنند. اگر سطح قند خون شما بالاست بعد از غذا خوردن، ممکن است لازم باشد سه یا چهار واحد در روز به خودتان انسولین بزنید. اگر انسولین مصرف می کنید، باید حداقل چهار بار در روز سطح قند خون خود را چک کنید. همچنین باید نتایج خود را یادداشت کنید و در هر ویزیت به پزشکتان نشان دهید.

آیا می توانم زایمان طبیعی داشته باشم؟

اگر سطح قند خون شما در دوران بارداری نزدیک به حد طبیعی است و هیچ عارضه دیگری ندارید، زمان ایده آل برای زایمان بین هفته های 39 تا 40 بارداری است، نه دیرتر از موعد زایمان. اگر سطح قند خون شما نزدیک به نرمال بوده است، احتمال اینکه زایمان طبیعی داشته باشید بسیار زیاد است. در طول بستری برای زایمان، قند بررسی می شود.

بعد از زایمان چه اتفاقی می افتد؟

احتمالاً دیابت شما از بین می رود و قند خون شما به حالت عادی باز می گردد. اگر انسولین یا داروی دیگری مصرف می کردید، احتمالا دیگر به آن نیاز نخواهد داشت. البته پزشک یا پرستار شما باید قند خون شما را بررسی کند تا مطمئن شود که سطح شما به حالت عادی باز می گردد و همینطور باقی می ماند. افرادی که دیابت بارداری دارند در معرض خطر بسیار بالایی برای ابتلا به دیابت ملیتوس در مراحل بعدی زندگی هستند. شما باید 2 یا 3 ماه پس از زایمان و سپس هر سال یکبار برای دیابت چک شوید.

+

+

+

کلام آخر:

جهت آغار درمان و مشاوره پزشکی با دکتر سپیده میرج

جراح و متخصص زنان و زایمان در تماس باشید …

تماس مستقیم با یک کلیک