سنگ کلیه در بارداری

شایع ترین علت درد شکم در دوران بارداری وجود سنگ های ادراری است. اگر چه وجود سنگ کلیه در دوران بارداری اتفاقی نادر و کمیاب است، اما تشخیص صحیح و مناسب آن به منظور کاهش درد کلیه و جلوگیری از زایمان زودرس ضروری بوده و نیاز به معاینه و پیگیری دارد. بیشتر سنگ ها به اندازه کافی کوچک هستند که از مجرای ادراری عبور کنند، اما سنگ های بزرگ تر نیاز به مداخله و درمان پزشکی دارند. راه تشخیص و چگونگی درمان سنگ کلیه در دوران بارداری نیز بسیار حائز اهمیت است.

سنگ کلیه چیست؟ سنگ های ادراری، تجمع مواد شیمیایی حل شده در ادرار هستند. هنگامی که غلظت این مواد به مقدار خاصی می رسد، متبلور شده و سنگ ها را تشکیل می دهند.

علت تشکیل سنگ کلیه در بارداری

تغییرات خاصی که در فیزیولوژی زنان در دوران بارداری رخ می دهد ممکن است بر دستگاه ادراری تأثیر گذاشته و منجر به افزایش احتمال تشکیل سنگ های ادراری شود. این تغییرات حتی می تواند احتمال تشکیل سنگ های کلیوی جدید را نیز افزایش دهد.
در اواخر بارداری، اندازه و موقعیت رحم می تواند خروج ادرار را محدود کند. حالب ها (مجرایی که کلیه را به مثانه متصل می کند) در بارداری گشاد می شوند و ممکن است ادرار را به خوبی دفع نکنند و این موضوع ممکن است منجر به هیدرونفروز (تورم کلیه) شود. اندازه حالب ها (تقریباً 1 سانتی متر) در دوران بارداری افزایش می یابد. سیستم جمع کننده ادرار در کلیه و حالب ها نیز توانایی انقباض خود را از دست می دهند و در نتیجه اتساع و گاهی درد کلیه احساس می شود. اتساع حالب سبب ماندن ادرار در کلیه و حالب می شود. اگر ادرار به طور کامل دفع نشود، ممکن است در مجاری رسوب کند و سنگ یا عفونت ایجاد شود. این تغییرات معمولا در سه ماهه دوم رخ می دهد و پس از زایمان این مشکل رفع می شود.
همچنین در دوران بارداری، تغییرات مختلفی در ویتامین ها و مواد معدنی رخ می دهد که می تواند باعث تشکیل سنگ کلیه شود. در این حالت، بدن تمایل دارد که کلسیم را کمتر دفع کند، در نتیجه منجر به تشکیل سنگ کلیه می شود.
عفونت دستگاه ادراری که معمولا در دوران بارداری دیده می شود نیز ممکن است در ایجاد سنگ کلیه نقش داشته باشد.
در دوران بارداری نیاز بدن به آب نیز افزایش می یابد. کمبود مایعات مصرفی ممکن است منجر به کم آبی بدن و تشکیل سنگ کلیه شود.

علائم سنگ کلیه در دوران بارداری

مهم ترین علائم سنگ کلیه درد کلیه و پهلو ها است. علائم سنگ کلیه معمولاً به اشتباه به عنوان آپاندیسیت، دیورتیکولیت (التهاب یا دیواره روده بزرگ) یا جدا شدن زودرس جفت تشخیص داده می شود. به طور کلی این سنگ ها بیشتر در حالب ایجاد می شوند تا کلیه ها.
در ادامه برخی از شایع ترین علائم سنگ کلیه را نام برده ایم:
•    قولنج کلیوی یا درد شدید شکم یا پهلو (درد کلیه)؛
•    انتشار درد سنگ کلیه به کشاله ران؛
•    بروز حالت تهوع و استفراغ؛
•    سوزش ادرار، تکرر ادرار و ادرار دردناک؛
•    هماچوری یا خون در ادرار.
اگر سنگ دفع نشود، ممکن است سبب شروع زایمان زودرس، ایجاد درد سنگ کلیه غیرقابل درمان، عفونت دستگاه ادراری یا حتی عفونت خون و اختلال در پیشرفت زایمان طبیعی شود.

پیشگیری از تشکیل سنگ های ادراری در دوران بارداری

پیشگیری از سنگ های ادراری در دوران بارداری کلید اصلی و بهترین روش درمانی است. در اینجا به برخی روش های ساده پیشگیری اشاره شده است:
–    مایعات زیادی از جمله آب بنوشید و بدن را هیدراته نگه دارید؛
–    ادرار را نگه ندارید، حتی اگر به طور مکرر نیاز به دستشویی یا توالت داشته باشید؛
–    مصرف غذاهای حاوی اگزالات بالا مانند آجیل، شکلات، سبزیجات با برگ سبز تیره و انواع توت ها را کاهش دهید؛
–    هنگام برنامه ریزی بارداری، به خصوص اگر سابقه سنگ کلیه وجود داشته باشد، درباره درمان پیشگیرانه با متخصص صحبت کنید؛
–    فعالیت بدنی داشته باشید و طبق دستورالعمل پزشک ورزش کنید؛
–    در صورت درد شدید در ناحیه شکم، فوراً با پزشک مشورت کنید؛
توجه کنید که درمان سنگ کلیه در دوران بارداری دشوار بوده چرا که می تواند منجر به عوارض مامایی و آسیب به جنین شود.

+

+

+

کلام آخر:

جهت آغار درمان و مشاوره پزشکی با دکتر سپیده میرج

جراح و متخصص زنان و زایمان در تماس باشید …

تماس مستقیم با یک کلیک